(γράφει η Σοφία Αγαπητού)
Ο Ζεύς, ο δίδων ζωή ή Δίας, όπως επικράτησε στη Νεοελληνική γλώσσα, ήταν στη Μυθολογία ο υπέρτατος θεός των αρχαίων Ελλήνων και πατέρας των θνητών και των αθανάτων. Ζεύς ο «Πατρώος» σύμφωνα με τον Ησίοδο και προστάτης θεός του οικογενειακού δικαίου και ενός ολόκληρου λαού, ο «Πανεργέτης ή Παναίτιος» σύμφωνα με τον Αισχύλο, ο Πάτριος, ο Παντοκράτης, ο Παγγενέτης, ο Βασιλεύς, ο Γενάρχης, ο Ύψιστος, ο Ύπατος, ο Τροπαίος, ο Μέγιστος, μερικά από τα προσωνύμια που αποδόθηκαν στον Δία, συνολικά 451 ονόματα, τα οποία ποικίλουν ανάλογα με την περιοχή και υποδηλώσουν την ιδιότητα του ως πατέρας των πάντων και την αδιαμφισβήτητη υπεροχή του έναντι των υπολοίπων θεών του Ελληνικού Πάνθεου, καθώς ήταν ο δυνατότερος και ο σπουδαιότερος όλων. Ο Ησίοδος στην Τιτανομαχία και στη Γιγαντομαχία αναφέρει την ξεκάθαρη νίκη του Δία (Ζευς ο «Τροπαίος»), και των αδελφών του εναντίον των Τιτάνων και των Γιγάντων αντιστοίχως.
Ο Δίας ήταν το νεότερο παιδί του Κρόνου και της Ρέας και υπήρξε ο θεός του Ουρανού και του κεραυνού «Αρχικέραυνος» και ο μετεωρολογικός θεός ο ελεγκτής της αστραπής, του κεραυνού και της βροχής. Για το λόγο αυτό το έμβλημά του ήταν ο κεραυνός, ο αετός και η αιγίς ή αιγίδα, η ασπίδα δηλαδή που καλυπτόταν από το δέρμα της κατσίκας Αμάλθειας με το γάλα της οποίας είχε ανατραφεί ο Δίας, σύμφωνα με τον Όμηρο. Στις περισσότερες παραδόσεις ο Δίας ήταν παντρεμένος σε πρώτο γάμο, με την αδελφή του Ήρα. Σύμφωνα με τον Ησίοδο η πρώτη σύζυγος του Δία ήταν η Μήτιδα η θεά της γνώσης και της φρόνησης η οποία γέννησε την Αθηνά, επίσης θεά της σοφίας και της γνώσης. Στην Αστρονομία Μήτις ονομάζεται και ένας αστεροειδής που ανακαλύφτηκε το 1848 και είναι ο μικρός δορυφόρος του πλανήτη Δία. Ο Δίας, φοβούμενος πως θα βρει την ίδια μοίρα με τον πατέρα του Κρόνο και με τον παππού του Ουρανό από τους απογόνους του, αποφάσισε να μην καταφύγει στο σχέδιο της κατάποσης των παιδιών του, διότι απεδείχθη αναποτελεσματικό. Αντ’ αυτού κατάπιε την ίδια τη Μήτιδα που κυοφορούσε την Αθηνά και η οποία ξεπήδησε πάνοπλη από το κεφάλι του Δία με τη βοήθεια μίας τσεκουριάς του Ηφαίστου. Ο Ησίοδος αποδίδει στο Δία επτά συζύγους και σαράντα απογόνους.
Στην Αστρολογία ο Δίας συνδέεται με την επέκταση, την εξέλιξη, τη γνώση και πιο συγκεκριμένα την πνευματική εξέλιξη του ανθρώπου, καθώς ο Δίας ήταν σύζυγος της θεάς της γνώσης, Μήτιδας. Ο Δίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη χαρά και την τύχη. Εξάλλου στη μυθολογία ήταν πατέρας της Τύχης, της θεότητας που, σύμφωνα με τον Πίνδαρο, ήταν η προσωποποίηση της ευμάρειας και του πλούτου, ενώ απεικονιζόταν ως μία γυναίκα που κρατούσε ένα μικρό παιδί, ένα στάχυ και το κέρας της Αμάλθειας ως ένδειξη πλούτου. Δικαίως λοιπόν ο Δίας ονομάζεται Ζεύς ο «Κερασφόρος». Συσχετίζεται με τη γονιμότητα και την τεκνοποίηση, ενώ στη Μυθολογία ήταν επίσης πατέρας των τριών Χαρίτων, που συμβόλιζαν την ομορφιά και τη γονιμότητα και σύζυγος της Ήρας, προστάτιδας του γάμου, η οποία απεικονίζεται κρατώντας ένα ρόδι, επίσης σύμβολο της γονιμότητας. Ο Δίας συσχετίζεται και με τη δικαιοσύνη σα σύμβολο ή ηθική αξία και με το δίκαιο και τη δικαίωση που απορρέει από αυτή, ενώ στη Μυθολογία ήταν παντρεμένος σε δεύτερο γάμο με τη θεά Θέμιδα, την προσωποποίηση του νόμου και της φυσικής τάξης. Έτσι του αποδόθηκε το προσωνύμιο Ζεύς ο «Δικαιόσυνος ή Δικηφόρος». Στη Μυθολογία σχετίζεται επίσης με την καρποφορία και τη βλάστηση και θεωρείτο και ο θεός της ευφορίας και των γεωργών, (Ζεύς ο «Μειλίχιος») ενώ στην Αστρολογία εκλαμβάνεται ως πλανήτης ευεργέτης, της τύχης και της ευφορίας της ψυχής.
Στο Αττικό Ημερολόγιο ο Μαιμακτηριών, ο πέμπτος μήνας (μέσα Οκτωβρίου –με μέσα Νοεμβρίου) ήταν αφιερωμένος στο Δία «Μαίμακτο», επειδή, ως μετεωρολογικός θεός, προαναγγέλλει την άφιξη του χειμώνα.
Ο Δίας είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και σε διαστάσεις και σε μάζα και ο πέμπτος σε απόσταση από τον ήλιο και θεωρείται γίγαντας αερίων. Οι Ρωμαίοι ονόμασαν τον πλανήτη από τον Έλληνα θεό Δία, Jupiter. Περιβάλλεται από 79 φεγγάρια και έχει ένα αμυδρό σύστημα δακτυλίων που αποτελούνται από σκόνη και όχι από πάγο, όπως αυτοί του Κρόνου. Είναι το τρίτο φωτεινότερο σώμα στον νυχτερινό ουρανό μετά από τη Σελήνη και την Αφροδίτη και εκείνο που τον χαρακτηρίζει είναι η μεγάλη ερυθρά κηλίδα η οποία προήλθε από καταιγίδα, ήδη από τον 17ο αιώνα και έως σήμερα έχει πολύ μεγάλες καιρικές διακυμάνσεις με πολλές καταιγίδες, ίσως γι αυτό το λόγο στη μυθολογία θεωρείτο ο μετεωρολογικός θεός. Έχει περίπου 79 δορυφόρους διαφόρων μεγεθών, από τους οποίους οι τέσσερις ανακαλύφτηκαν από το Γαλιλαίο το 1610 και είναι γνωστοί ως τα Άστρα των Μεδίκων.
Η περιφορά του Δία από ζώδιο σε ζώδιο διαρκεί περίπου ένα χρόνο. Διέρχεται από τις 9 Νοεμβρίου του 2018 στο ζώδιο του Τοξότη, έως τις 3 Δεκεμβρίου 2019. Ένας Δίας Ύπατος, Μέγας, Δικαιόσυνος, Κερασφόρος, θα αιτιολογήσει τα 451 προσωνύμιά του αποδεικνύοντας τη μεγαλοσύνη του και ως υπέρμαχος της γνώσης μας παροτρύνει να επεκτείνουμε τους πνευματικούς μας ορίζοντες.
«Γηράσκω δ’αιεί πολλά διδασκόμενος» (Σόλων ο Αθηναίος)
Σοφία Αγαπητού
